— tekst —
de Dilettant:
From Lenin to Putin, and Back Again
Curator: Svetlana Kunitsina
Kunstenaars: Vlad Mayshev-Monroe, Georgy Ostretsov, Georgy Litichevsky, The Blue Noses Group (Viacheslav Misin en Alexander Shaburov)
De derde en laatste positie die Marres, na de Dandy en de Verzamelaar, in 2006 aan de orde stelde, is die van de Dilettant. Deze interesse voor de dilettant kent verschillende invalshoeken. De meest belangrijke is wel het idee van verzet dat aan het beeld van de dilettant kleeft. En in een periode waar binnen de kunst weer wordt gezocht naar een kritische positie vanuit een maatschappelijk engagement, lijkt juist in dat idee een prachtige belofte verscholen te liggen. Maar het verzet van de dilettant is van een geheel eigen kwaliteit; een mogelijke reden voor het huidige gebrek aan aandacht voor deze bij uitstek artistieke positie. Het keert zich immers tegen iedere externe norm. De dilettant verzet zich ook tegen politiek correct gedrag en ook tegen een professionele norm en zeer zeker tegen de markt. Voor de dilettant is de intentie immers een veel belangrijker uitgangspunt, dan de wijze waarop deze uiteindelijk wordt gematerialiseerd en definitief gestalte krijgt in een eindproduct.
Voor gastcurator Svetlana Kunitsina is Rusland het land van de dilettanten. En als leidmotief voor de tentoonstelling nam zij een citaat van Boris Groys:
"Russian art becomes art only abroad and only by being exported".
Meer distantie ten opzichte van het waardesysteem achter de kunst lijkt onmogelijk. Tegelijkertijd is zij ook de auteur van de titel Dilettanti, From Lenin to Putin and back again die in nietsverhullende termen het perspectief van de tentoonstelling openbaart. Het verzet van de dilettant is voor Kunitsina een ultieme krachtsinspanning van het individu ten opzichte van een despotisch systeem of dat nu wordt gevoed door een communistische ideologie of door de liberale wetten van het kapitalisme. En de zwaarte van haar inzet is niet zonder reden. In dit verband heeft de dilettant geen academische of literaire betekenis, maar is de politieke werkelijkheid, de politieke actualiteit in Rusland zo dominant dat de positie van de dilettant mogelijk in nuance is verzwakt, maar in belang – als vorm van kritiek – oneindig is versterkt.
27-09-06 Slecht nieuws:
Marat Guelman, galeriehouder overvallen en mishandeld in Moskou. De tentoonstelling De Dilettant in Marres zal -op de geplande wijze-mogelijk geen doorgang vinden. Op 10 november a.s. zou de tentoonstelling De Dilettant openen in Marres, Centrum voor Contemporaine Cultuur, in Maastricht. In het kader hiervan heeft Svetlana Kunitsina, gastcurator voor deze tentoonstelling, ondermeer The Blue Noses, Vladislav Mamyshev-Monroe en Georgy Litichevsky uitgenodigd. Afgelopen vrijdag werden verschillende werken van The Blue Noses waarin Bush, Putin en Osama Bin Laden staan afgebeeld, geconfisceerd door de autoriteiten in de galerie van Marat Guelman.
Volgens Guelman vanwege het kritische karakter van deze afbeeldingen, volgens de autoriteiten vanwege onjuiste exportpapieren. Gisteren werd de galerie overvallen door een nationalistische bende en Guelman en zijn medewerkers mishandeld, computers vernietigd en het werk van de Georgische kunstenaars Alexander Dzhikia van de muren gerukt. Volgens Svetlana Kunitsina is dit geen incident; eerder eigen aan de huidige ontwikkelingen in Rusland. Guelman, die mede dankzij zijn Joodse achternaam en zijn anti-fascistische campagnes, in rechts radicale kringen als een vijand van Rusland wordt gezien, stelt in de media: "They chose modern art and me as their enemy".