— beeld —

WinselerHof, door Etienne van Sloun

— tekst —

Landschap in Perspectief:
Verhalen Verbeeld/Imaged Stories

Camille Oostwegel ChâteauHotels & -Restaurants, Marres Projects en Bureau Europa/platform voor architectuur zijn een samenwerking aangegaan in de vorm van een cultureel onderzoek. Dit project met de naam ‘Verhalen Verbeeld’ concentreert zich in eerste instantie op de geschiedenis van het landgoed WinselerHof in Landgraaf.

“Nature uses human imagination to lift her work of creation to even higher levels.” (Luigi Pirandello)

De 16e-eeuwse carréboerderij WinselerHof is vanaf 1985 door Camille Oostwegel volledig gerestaureerd en ingericht als hotel en restaurant; de omringende akkerlanden zijn dit jaar aangekocht om de voormalige hoogstamfruitbomen, bloemen- en kruidentuinen en de wijngaard in ere te herstellen.

Marres Projects en Bureau Europa benaderen kunstenaars, ontwerpers, filosofen en historici die in de diverse fasen van het project aan de slag gaan met de geschiedenis en de landschappelijke waarden van het gebouw en het omringende gebied, het agrarische verleden en de mijnhistorie van de regio, en de verhalen uit de streek.

Het project start in augustus 2013 met geselecteerde kunstenaars en ontwerpers die in het landschap rond WinselerHof aan het werk gaan. Hun producties worden gepresenteerd tijdens een Cultuurtocht die Camille Oostwegel ChâteauHotels & -Restaurants in de week van 12 augustus rond de WinselerHof organiseert.

Op zondag 11 augustus, voorafgaand aan de daadwerkelijke Cultuurroute, kunnen belangstellenden van 12 tot 17 uur op het terrein van WinselerHof een bezoek brengen aan de aanwezige kunstenaars die op dat moment de laatste hand aan hun werk leggen.

In september 2013 start de tweede fase van het project: studenten van de Faculteit Cultuur- en Maatschappijwetenschappen van de Universiteit Maastricht verrichten onderzoek naar de narratieve en feitelijke geschiedenis van de WinselerHof en zijn omgeving. Uit de onderzoeksresultaten selecteren de betrokken partners enkele interessante elementen die in de laatste fase op het terrein van de WinselerHof worden verwerkt in meerdere brede, culturele projecten: beeldende kunst, landschapsarchitectuur, maar bijvoorbeeld ook muziek of theater.

Achtergrond

De omgeving Kerkrade/Landgraaf kent een rijke geschiedenis. Al vanaf de Romeinse tijd is deze regio gelegen in een grensgebied. De regio kenmerkt zich door de verschillende historische ontwikkelingen en de sporen die deze hebben achterlaten. Dit heeft bijvoorbeeld invloed gehad op de taalontwikkeling, de culturele gebruiken en op de vorming van het landschap. Nog altijd zijn de effecten van de industriële en culturele uitwisselingen zichtbaar maar niet voor een ieder leesbaar. Zo is de hoeveelheid Italiaanse restaurants in deze regio relatief groot. De Italiaanse eigenaren zijn kinderen van de vroegere migranten die in de mijnen kwamen werken. De geschiedenis komt op vele manieren tot uiting, ook in de monumenten en de bebouwing. In het gebied Kerkrade/Landgraaf zijn veel oude boerderijen te vinden en WinselerHof is een van de oudste.

In de jaren ‘80 heeft Camille Oostwegel  WinselerHof overgenomen van de Gemeente Landgraaf. De hoeve is gerestaureerd en ingericht als hotel en restaurant. In het afgelopen jaar heeft Camille Oostwegel ChâteauHotels & -Restaurants vijf hectare oude akkerlanden aangekocht waardoor de voormalige hoogstam fruitbomen, bloemen- en kruidentuinen en de wijngaard (500 stokken Müller-Thürgau) weer in ere hersteld kunnen worden.

Camille Oostwegel ChâteauHotels & -Restaurants hecht bijzonder belang aan historiciteit en erkent de waarde van ons cultureel erfgoed. Vanuit de ambitie de verhalen uit deze regio te verbeelden en te verknopen met een productieve toekomst, is daarom aansluiting gezocht bij contemporaine culturele instellingen, Marres Projects en Bureau Europa. Gezamenlijk is een opdracht geformuleerd waarin wordt onderzocht hoe de culturele gelaagdheid van de WinselerHof en de regio kan worden vastgelegd en gepresenteerd.

Vanuit hun gedeelde expertise binnen de ruimtelijke ordening, architectuur, landschap, hedendaagse kunst en vormgeving, zoeken Marres Projects en Bureau Europa naar een manier om de interessante maar tevens gefragmenteerde geschiedenis van de plek te ontsluiten en te representeren. Hiervoor is een project ontwikkeld dat kleinschalig begint, maar steeds verder wordt uitgewerkt.

Beschrijving project Verhalen Verbeeld

In augustus 2013 zal worden begonnen met beeldende interventies van het terrein bij WinselerHof. Deze zullen een specifieke verwijzing hebben naar de plek en een materialisering kennen die past binnen het bestaande culturele (en landschappelijke) erfgoed. Bureau Europa en Marres Projects hebben enkele ontwerpers en kunstenaars benaderd die samen met filosofen en historici gaan werken aan het ontwerp. Uiteindelijk worden de plannen gerealiseerd en gepresenteerd tijdens de Cultuurtocht die Camille Oostwegel ChâteauHotels & - Restaurants in de week van 12 augustus 2013 organiseert. Dit is een opmaat naar het tweede deel van het project.

In september wordt gestart met de onderzoeksfase in samenwerking met de Faculteit Cultuur- en Maatschappijwetenschappen van de Universiteit Maastricht. Door de verbinding te maken met een kennisinstituut worden de narratieve en de feitelijke geschiedenis van WinselerHof en de regio op diverse manieren in kaart gebracht. In deze onderzoeksfase richten de studenten zich onder andere op de geschiedenis van het monument, de eigenaar en gebruikers, de omgeving (en zijn programmatische versnippering), natuur en landschappelijke waarden en de verhalen over het agrarische verleden en de mijnhistorie van de regio.

Deze fase is essentieel omdat hiermee de basis wordt gelegd voor de toekomstige plannen. De analyse van het uitgevoerde onderzoek vormt de basis voor een verdere vervlechting van verschillende lokale, regionale en Euregionale partners.

In de volgende fase worden de onderzoeksresultaten vertaald in een concreet project, waardoor het project groter en ambitieuzer wordt. Uit de onderzoeksresultaten selecteren de betrokken partners enkele interessante elementen die door middel van een (kunst)project worden gepresenteerd op het terrein van de WinselerHof. Deze projecten richten zich op een breed cultureel perspectief en een brede invulling: beeldende kunst, landschapsarchitectuur, maar bijvoorbeeld ook muziek of theater.

In de laatste fase worden de plannen gerealiseerd bij de WinselerHof en in een bredere omgeving. De ontwerpers/kunstenaars laten zich inspireren door de plek. Zo krijgen bezoekers de mogelijkheid om de rijke geschiedenis van de plek op een alternatieve manier te leren kennen door middel van kunstprojecten, wandelroutes of soundscapes. Het rijke culturele erfgoed wordt met dit project voelbaar, ‘inhoorbaar’ en/of inzichtelijk gemaakt. Na de ingrijpende transitie van zwart naar groen in de jaren ’80 - de herstructurering en heroriëntatie op natuur - kunnen recreatie en culturele infrastructuur nu de basis vormen voor de beleving van het gebied.

Het project Verhalen Verbeeld toont een samenwerking die laat zien hoe culturele instellingen en een geëngageerd bedrijfsleven samen tot een agenda komen, gemeenschappelijke waarde bepalen en zo nieuwe relaties creëren.

Verhalen Verbeeld is een project in het kader van het programma Landschap in Perspectief, een initiatief van Marres Projects in samenwerking met Bureau Europa/ platform voor architectuur en Provincie Limburg. 


Een kijkje in de keuken van een collectionerende kunstinstelling
Every bird can only sing what it is able to hear
Gezondheid als algemeen goed en sociaal kapitaal
Het exces van consumentisme en de fictie van economische speculatie
Het ultieme symbool van goddeloosheid
Hiaten in de geschiedschrijving
Hoe gaan we om met deze nieuwe realiteit?
is het concept 'school' nog steeds verbonden met een fysieke omgeving?
Kunnen dood, verval, bloed inderdaad zo mooi, bijna verleidelijk zijn?
Scheppen of vernietigen
Trust me - I'm a designer
We'll be rich tonight!
Zonder een paleis van glas is het leven een last